Δυναμό αυτοκινήτου για το αυτοκίνητό σoυ

Το δυναμό - ή εναλλάκτης - παράγει το απαραίτητο ηλεκτρικό ρεύμα για το αυτοκίνητο. Μέχρι πρότινος, ο αριθμός των ηλεκτρικών συστημάτων (καταναλωτές) ενός αυτοκινήτου ήταν σχετικά μικρός: το σύστημα φωτισμού, το σύστημα ανάφλεξης, η μίζα, η κόρνα και το ραδιόφωνο ήταν οι μόνες εφαρμογές που απαιτούσαν ηλεκτρική ενέργεια για να λειτουργήσουν. Η κατάσταση αυτή έχει αλλάξει σημαντικά. Οι αυξημένες απαιτήσεις έχουν οδηγήσει πλέον σε αλλαγές στη διάταξη του εναλλάκτη.

Δομή του εναλλάκτη

Ένας εναλλάκτης αποτελείται από

• ρότορα
• στάτορα
• περίβλημα
• δακτύλιος συλλέκτη
• ρουλεμάν
• κινητήρα

Ο ρότορας είναι ένας περιστρεφόμενος άξονας με τρία ή τέσσερα πηνία. Κινείται με τη βοήθεια μίας τροχαλίας ιμάντα που βρίσκεται στο εσωτερικό του στάτορα, και αποτελείται επίσης από πηνία χαλκού. Και τα δύο εξαρτήματα δημιουργούν μαγνητικά πεδία. Τα ανταγωνιστικά πεδία παράγουν ηλεκτρισμό, ο οποίος αναπτύσσεται στο ρότορα και μεταφέρεται σε ένα χάλκινο δακτύλιο.
Πάνω στην επιφάνεια αυτού τρίβονται δύο πείροι από άνθρακα, απομακρύνοντας έτσι από αυτόν τα ηλεκτρόνια. Οι πείροι άνθρακα – που εναλλακτικά αποκαλούνται και ψήκτρες άνθρακα – μεταφέρουν την ηλεκτρική ενέργεια στις διόδους, όπου και γίνεται διαθέσιμη για ολόκληρο το ηλεκτρικό δίκτυο του αυτοκινήτου. Η ηλεκτρική ενέργεια μεταφέρεται τελικά μέσω δύο καλωδίων στο αυτοκίνητο.

Βλάβες του εναλλάκτη

Οι ψήκτρες άνθρακα είναι εκείνα τα εξαρτήματα που φθείρονται ευκολότερα σε έναν εναλλάκτη. Στερεώνονται με μία μόνο βίδα. Οι ψήκτρες άνθρακα μπορούν να αντικατασταθούν εύκολα και δεν κοστίζουν ακριβά. Η ύπαρξη φθαρμένων ψηκτρών άνθρακα γίνεται αντιληπτή από τη μειωμένη απόδοση του εναλλάκτη. Επίσης, και ο χάλκινος δακτύλιος φθείρεται λόγω της μόνιμης τριβής των ψηκτρών άνθρακα. Η αντικατάσταση αυτού του δακτυλίου είναι πιο περίπλοκη.
Και τα ρουλεμάν είναι μερικά από τα εξαρτήματα του εναλλάκτη που είναι επίσης επιρρεπή στη φθορά. Η φθορά τους γίνεται αντιληπτή από την ύπαρξη ενός χαρακτηριστικού ήχου τριξίματος. Τα ρουλεμάν μπορούν να αντικατασταθούν, παρότι η διαδικασία αντικατάστασή τους είναι περίπλοκη ενώ συνάμα δεν αξίζει ιδιαίτερα τον κόπο να γίνει.
Σε περίπτωση που καούν τα πηνία του στάτορα ή του ρότορα, τότε ο εναλλάκτης δεν επιδέχεται επισκευής και θα πρέπει να αντικατασταθεί.

Τροποποιημένες απαιτήσεις

Στο παρελθόν, ένας εναλλάκτης έπρεπε να παράγει μόλις 6 Volt. Έπειτα, για τα επιβατικά αυτοκίνητα, εδραιώθηκε η χρήση των εναλλακτών ισχύος 12V. Τα σύγχρονα και άνετα αυτοκίνητα που κυκλοφορούν σήμερα έχουν αρκετά περισσότερους καταναλωτές, όπως:

• αισθητήρες,
• σύστημα θέρμανσης καθισμάτων,
• σύστημα θέρμανσης τιμονιού,
• θερμαινόμενους εξωτερικούς καθρέπτες,
• συσκευές πλοήγησης,
• συστήματα ψυχαγωγίας

και πολλούς άλλους. Οι εναλλάκτες είναι απαραίτητο να παράγουν μεγαλύτερη τάση. Σήμερα, χρησιμοποιούνται συνήθως εναλλάκτες ισχύος 14,4 V. Πράγμα, όμως, που αναμένεται να αλλάξει στο μέλλον.

Αλλαγές στη δομή

Οι αυξημένες απαιτήσεις δεν θα πρέπει να καλύπτονται μόνο με τη χρήση μεγαλύτερων εναλλακτών - πράγμα που θα αύξανε, χωρίς κανένα ιδιαίτερο λόγο, το βάρος και την τιμή ενός αυτοκινήτου. Αντί αυτού, ο ήδη υπάρχων εναλλάκτης αναγκάζεται να λειτουργεί με γρηγορότερους ρυθμούς. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη φθορά των ρουλεμάν. Για το λόγο αυτό, η κίνηση των εναλλακτών δεν πραγματοποιείται πλέον με τη χρήση τραπεζοειδών ιμάντων. Το σύνηθες σύστημα κίνησης των εναλλακτών του σήμερα αποτελείται από:

• επίπεδους ιμάντες,
• τροχαλία υπερστροφίας εναλλάκτη,
• εντατήρα ιμάντα.

Η τροχαλία υπερστροφίας εναλλάκτη κάνει τον άξονα του εναλλάκτη να επιταχύνει προς μόνο μία κατεύθυνση. Αυτός είναι δυνατόν να συνεχίσει να λειτουργεί ακόμα και σε περίπτωση αλλαγής φορτίου. Έτσι, εμποδίζεται η επιβράδυνσή του και τα ρουλεμάν παραμένουν λειτουργικά. Αυτό κάνει τους σύγχρονους εναλλάκτες εξίσου ανθεκτικούς παρά την αυξημένη τους απόδοση.

Διάρκεια ζωής ενός εναλλάκτη

Στα 100.000 χλμ.,ο εναλλάκτης αρχίζει σταδιακά να φθείρεται. Συχνά, οι εναλλάκτες μπορούν να επισκευαστούν από τα πρώτα κιόλας συμπτώματα φθοράς τους, αντικαθιστώντας απλά τις ψήκτρες άνθρακα. Σε περίπτωση που υποστούν βλάβη και τα ρουλεμάν και οι δακτύλιοι συλλέκτη, τότε η επισκευή θα είναι γενικά ακριβότερη από ότι η αγορά μιας καινούργιας γεννήτριας.

Κόστος ενός καινούργιου εναλλάκτη

Οι τιμές ενός καινούργιου εναλλάκτη γνωστού κατασκευαστή αρχίζουν στα 150 EUR. Κατά κανόνα, οι φθηνότεροι εναλλάκτες έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής. Ένας καινούργιος εναλλάκτης περιλαμβάνει καινούργιες ψήκτρες άνθρακα, καινούργιες διόδους, καθώς επίσης και καινούργια τροχαλία υπερστροφίας εναλλάκτη, πράγμα που σας επιτρέπει να λύσετε όλα τα προβλήματα που έχουν να κάνουν με αυτό το σύστημα, με λίγες μόλις κινήσεις. Επομένως, η πολύπλοκη διαδικασία αποσυναρμολόγησης και επισκευής ενός παλιού εναλλάκτη δεν αξίζει πραγματικά τον κόπο.